Ólögleg lįn

Hér eru nokkrir punktar sem ég vil halda til haga ķ tenglsum viš ólöglega gengistryggš lįn.

 

1. Ef dómurinn stendur - sem hann hlżtur aš gera - žį er um aš ręša svipaša stöšu og fyrir um 30 įrum sķšan, žar sem óšaveršbólgan ķ kjölfar olķukreppunnar įt upp hśsnęšislįn fólks. Sumar fjölskyldur gįtu nįnast endurgreitt óverštryggšu hśsnęšislįnin af vasapeningunum į mešan ašrar fjölskyldur böršust įratugum saman viš aš endurgreiša verštryggš lįn. Munurinn fólst ķ žvķ hvort viškomandi hafši keypt heimili sitt nokkrum įrum fyrr eša seinna.

 

Ef menn vilja tala um óréttlęti ķ žessu sambandi, žį er óréttlętiš ekki meira eša annars kyns en ķ fjölda annarra tilfella žar sem menn eignast hluti ódżrt - til dęmis žegar gengi hlutabréfa hękkar, hśsnęšisverš hękkar osfrv.

 

2. Sumir halda žvķ fram aš hękka žurfi samningsbundna vexti ólöglega gengistryggšu lįnanna til žess aš tryggja fjįrmįlastöšugleika. Meš fjįrmįlastöšugleika er įtt viš aš eigiš fé fjįrmįlafyrirtękjanna lękki ekki of mikiš.

Ef naušsynlegt er aš vķsa til fjįrmįlastöšugleika, žį er žaš vegna žess aš fjįrmįlafyrirękin hafa ekki lagalegan rétt į žessum hęrri vöxtum. Annars vęri vķsaš ķ žann lagalega rétt - fjįrmįlafyrirtęki eru ekki óvön žvķ aš beita žess hįttar röksemdafęrslum.

Žannig aš ķ raun er veriš aš segja aš lįntakendur eigi aš leggja fjįrmįlafyrirtękjunum til aukiš eigiš fé. Žegar menn leggja fyrirtękjum til eigiš fé, žį eignast žeir venjulega hlut ķ fyrirtękinu. Sama gildir ef rķkiš bjargar fyrirtękjunum meš eiginfjįrframlagi, žį eignast žaš fyrirtękin.

Hér er ętlast til žess aš lįntakendur gefi fyrirtękjunum peninga įn žess aš fį neitt į móti, svo aš rķkiš komist hjį žvķ aš kaupa eiginfjįrhlut ķ sömu fyrirtękjum. Žaš er algjörlega frįleitt.

Eigiš fé er hlutdeild eigandans ķ fyrirtękinu. Žegar eigiš fé er upp uriš, žį hafa fyrrverandi eigendur ekkert tilkall til fyrirtękisins lengur. Hvorki 'višskiptafręšilega' né sišferšilega.  Ef žaš žarf aš 'bjarga' SP og Lżsingu, žį ętti žaš aš vera  sjįlfsagt og augljóst aš eigendur fyrirtękjanna eru žar meš oršnir fyrrverandi eigendur. 

 

3. Fram hefur komiš aš žessi lįn hafa veriš ólögleg ķ įratug, og aš amk. samtök fjįrmįlafyrirtękja vissu žetta fullvel. Žetta vissu menn lķka ķ lögfręšideildum og stjórnum fjįrmįlafyritękjanna, hjį FME, Sešlabankanum osfrv. Žaš er augljóst.

Žaš var hins vegar ekkert gert ķ žessu, og žaš var ekki af vanrękslu. Žaš var vegna žess aš Ķslendingar vildu ekki afskipti hins opinbera af svona hlutum. Hugmyndafręšilegur sigur frjįlshyggjunnar į Ķslandi var algjör. (Enda į banniš upptök sķn hjį ESB og IMF.) 

Markmišiš meš žvķ aš banna gengistryggingu lįna er m.a. aš vernda fólk gegn žvķ aš taka of mikla įhęttu ķ fjįrmįlum fjölskyldunnar. Žess hįttar rķkisafskipti - aš vernda fólk fyrir sjįlfu sér - voru ekki comme-il-faut į Ķslandi žegar žessi lįn voru tekin og veitt. Og eru žaš vęntanlega ekki enn.

Margir héldu aš žetta vęri lang ódżrasta leišin til žess aš fjįrmagna hśsnęšiskaup - menn geta rétt ķmyndaš sér hvernig višbrögšin hefšu veriš ef lįnin hefšu stoppuš.

Žaš er rétt aš hafa žetta ķ huga ķ framtķšinni. Til dęmis žegar upp koma hugtök eins og forręšishyggja, "nanny-state" eša "big mother".


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband